(p. 3) aṅkili ankili. [Tel.] n. An obstacle; impediment. Grief, sorrow. 'శోకోపశమనంబులైన వచనంబులు చెప్పి యంకి లిదేర్చి.' భార. శాంతి. i. 288.

(p. 11) antaramu antaramu. [Skt.] n. Interval, intermediate space. Period, term. Difference, disparity. Rank. వాని అంతరమేమి నీ అంతరమేమి consider his rank and yours. అంతరమునందు in the midst. కాలాంతరమందు at another time. గ్రంథాంతర మందు in another book. ప్రత్యంతరము another copy. పాఠాంతరము another reading. వనాంతరమునందు in the forest. స్థలాంతరమందు in another place; elsewhere. భాషాంతరము a translation into another language. అతని ముఖాంతరముగా through him. దేశాంతరముపోయినాడు he is gone to another country, he is in foreign part. మతాంతరము another opinion or religion. కర్మాంతరము the funeral ceremonies.

(p. 39) aṇagu aṇagu. [Tel.] v. n. To be suppressed, humbled, abated, quelled or calmed. To be ruined; to be concealed. మట్టుపడు, శాంతించు, నశించు, దాగు అణగగొట్టు aṇga-goṭṭu. [Tel.] v. a. To beat down, suppress, crush. Subdue, keep under, control. కుంగగొట్టు, క్షీణింపచేయు. అణచు or అణుచు aṇaṭsu. [Tel.] v. a. To depress, humble, abate, quench. To ruin, destroy. క్రిందికి అదుము, శాంతిపొందించు, నశింపచేయు.

(p. 70) abhimukhamu abhi-mukhamu. [Skt.] adj. Fronting, facing, having the face towards. (fig.) Propitious, favourable. Allayed or subdued as disease or anger. సమ్ముఖమైన మార్యాభిముఖముగా facing the sun. నాకు అభిముఖముగా తిరుగు turn your face to me. అభిముఖమగు v. n. To face, turn towards, ఎదురుముఖముగా తిరుగు, దోవకువచ్చు, శాంతపడు. జ్వరము అభిముఖమైనప్పుడు when the fever was on the turn. అభిముఖుడు n. He who faces. సమ్ముఖుడు. మాకు అభిముఖుడై turning towards us. పర్వతాభిముఖుడై పలికెన్. he turned his face towards the mountain and said. BD. iii. 1855.

(p. 74) amarcu or అమరుచు or అమరించు amarṭsu. [Tel.] v. a. To prepare, make ready. To engage. To provide, supply, furnish. సిద్ధముచేయు, జాగ్రతచేయు. ప్రయాణమునకు కావలసినదాన్ని అమర్చినాడు he prepared every thing for the journey. 'సొమ్ములు మేనవేడుకన్ వెలయునమర్చి.' H. i. 230. 'అధమ వృత్తి కధికునమరించుపతి తిట్టుగుడుచుగాదె.' P. i. 177. అమరిక amarika. n. Neatness. అందము. Tranquility, quietness, mildness. శాంతము, నెమ్మది. అమరికగలవాడు he who has presence of mind.

(p. 100) aṣṭa ashṭa [Skt. cf. Eng. 'Eight,' Lat. Octo.] adj. Eight.--అష్టకష్టములు The eight unpleasant circumstances liable to occur in the course of life. [Viz. దేశాంతర గమనము foreign travel, భార్యావియోగము separation from one's wife. కష్టకాలములో ప్రియబంధుదర్శనము friends and relations arriving in the time of trouble, ఎంగిలితినడము eating the leavings of others, తన, శత్రువులతో స్నేహము చేయడము courting one's enemies, పరాన్నమునకు కాచియుండడము looking for food from strangers, సభలో అప్రతిష్ఠవచ్చుట being ignorant in an assembly of wise men, దరిద్రమనుభవించడము suffering poverty.] అష్టకోణి an octagon, అష్టదిక్కులు the eight points of the compass.--అష్టదిక్పాలకులు the regents of the eight points of the compass, viz. Indra of the East, Agni of the South-east, Yama of the South, Nairriti of the South-west, Varuṇa of the West, Marut of the North-west, Kubēra of the North, and Iṣana of the South-east.--అష్టదిగ్గజములు the elephants supporting the eight corners of the earth-అష్టనగములు the eight serpents supporting the eight angles or points of the world. Their names are as follow: వాసుకి, అనంతుడు, తక్షకుడు, శంఖపాలుడు, కుళికుడు, పద్ముడు, మహాపద్ముడు, కార్కోటకుడు. అష్టవదులు a certain set of songs of eight lines in length.-అష్టపాత్రములు the eight vessels used in a sacrifice.--అష్టభాగ్యములు the eight requisites to the regal state; as రాజ్యము territory, భండారము wealth, సేన్యము an army, ఏనుగులు elephants, గుర్రములు horses, ఛత్రము an umbrella, చామరము a fly fan or whisk, ఆందోళిక a palanquin.--అష్టభోగములు the eight sources of pleasure, viz., ఇల్లు house, పరుపు bed,వస్త్రము raiment, అభరణము jewels, స్త్రీలు women, పుష్పము, flowers, గంధము perfume, తాంబూలము areca nuts and betel-leaves.--అష్టమదములు eight kinds of pride, viz., అన్నమదము luxury in food, అర్థమదము pride of wealth, స్త్రీమదము pride of lust, విద్యామదము pride of learning, కులమదము, pride of rank and family, రూపమదము pride of beauty, ఉద్యోగమదము pride of station, యౌవనమదము pride of youth.-- అష్టస్వామ్యములు the eight respects in which an absolute conveyance is made, viz., విక్రయ, దాన, వినిమయ, జల, తరు, పాషాణ, విధి, నిక్షేపములు -- అష్టాంగములు See under అంగము. సాష్టాంగదండము prostration in worship. -అష్టాపదము an eight legged dragon: a spider. అష్టావధానము See under అవధానము. అష్టైశ్వర్యములు complete comfort, every blessing, also eight attributes, viz., అణిమ, మహిమ, గరిమ, లఘిమ, ప్రాప్తి, ప్రాకామ్యము, ఈశత్వము, వశిత్వము.

(p. 140) ilu ilu. (See ఇల్లు.) ఇలుచుట్టు ilu-ṭsuṭṭu. [Tel. from చుట్టు.] n. Lustration, walking round a house to keep away demons. ఇలురేడు ilu-rēḍu. n. The master of the house. ఇలువడి iluvaḍi. n. Respectable birth. కులీనత. Good conduct. మంచి నడత. భార. శాంతి. iii. 'అలువడనున్న చేసి.' భాగ. 10 న్కం. ఇలువరుస ilu-varusa. Family, race, consanguinity. వంశానుక్రమము. ఇలువరుసగా at each house, from house to house. ఇలువేలుపు or ఇలువేల్పు ilu-vēlupu. A patron saint or god. The household god కులదేవత.

(p. 163) upaśamanamu or ఉపశమము upa-ṣamanamu. [Skt.] n. Tranquillity, calmness, patience, alleviation, relief, abatement ఓర్పు. ఉపశమించు or ఉపశమిల్లు upa-ṣaminṭsu. v. n. To be calmed or pacified, to be alleviated, to be abated or assuaged. ఉపశాంతి upa-ṣānti. n. Calmness, quiet, serenity. అణగుట, ఓర్పు.

(p. 169) uruvaḍi uruvaḍi. [Tel.] n. Violence, impetuosity, speed, haste. ఉరవడి. ఉరువడించు uru-vaḍinṭsu. v. n. & a. To be energetic, to bully, to roar or thunder in talking. To flourish, shine forth, display. To gain, win, conquer. విజృంభించు, గెలుచు. 'ప్రజకనురాగమైన పరిపాలన శాంతియు సంగరంబునన్ విజిత విభీతమై యుగవడించుట యున్న్నృపధర్మముల్.' Appakavi. ii. 483.

(p. 176) ūraṭa ūraṭa. [Tel.] n. Comforting. ఊరడించుట. Rest. విరామము. Ease, freedom, leisure. Aid, help. సహాయము. ఊరటపడు ūraṭa-paḍu. v. n. To be consoled. ఊరటపరచు ūraḍa-paraṭsu. v. a. To console. ఊరడించు ūraḍinṭsu. v. a. To comfort, console. ఉపశమించు. ఊరడిల్లు or ఊరడు ūraḍillu. v. n. To be calmed, appeased, comforted, consoled. శాంతినొందు. ఊరడబల్కె he spoke consolingly.

(p. 339) kṣama kshama. [Skt.] n. Patience. ఓర్పు. The earth భూమి. క్షమము kshamamu. adj. Able, adequate, fit, appropriate. సమర్థమైన, తగిన. ఈ గ్రంథము శోధక్షమము this book will bear examination. క్షమాపణము kshamāpaṇamu. (for క్షమార్పణము.) n. Pacifying, softening. సముదాయించడము, ఉపశాంతిచేయడము. క్షమించు or క్షమియించు kshaminṭu. v. a. To put up with. ఓర్చు. To pardon మన్నించు. M. VII. v. 122. క్షముడు kshamuḍu. n. One who is able. శక్తుడు.

(p. 352) gaḍucu or కడచు gaḍuṭsu. [Tel.] v. n. To pass or elapse, as time. v. a. To pass over, to transgress, to exceed or surpass. To expire. ఇది లేకుండ నాకు గడవదు I cannot get on without this. గడిచిబ్రతికినవారు the survivors. ఇక్కడ గడవనందున దేశాంతరమునకు వెళ్లినాను as I could not get on here I went elsewhere. గడపుకొను or గడుపుకొను gaḍapu-konu. v. a. To manage, transact, effect. గడిపించు (Causal of గడచు.) gaḍi-pinṭsu. v. a. To pass. కాలము ఇట్లు గడిపించి passing the time thus. గడుపు gaḍupu. v. a. To pass (time). To put off or defer, to finish. To cause to pass over. To forward, push on, drive on, urge on. To get over, get through (trouble).

(p. 414) cittamu chittamu. [Skt.] n. The mind or intellect; the heart, considered as the seat of intellect: inclination, will, pleasure. మీచిత్తము (or simply చిత్తము) your pleasure! as you please! yes, sir! చిత్తానకు తేవలెను be so good as to consider this. ప్రవేశము చిత్తగించలవెను pray acknowledge the receipt of this letter. చిత్తానుసారముగా according to one's own pleasure or as one see fit. చిత్తగించు chitta-ginṭsu. v. a. To listen, grant attention keep or retain in mind, attend to, mind, note, observe, remark, examine, investigate. మనస్కరించు. To think, తలచు; to hear a prayer, to consider యోచించు. At the close of a letter the words చిత్తగించవలెను. 'Please to consider this' are equivalent to the phrase ('I remain, &c') అట్లు చిత్తగించినాడు he came to this decision (used of a superior.) చిత్తగించవలెను I beg you to or, do me the favor to. చిత్తచాంచల్యము chitta-chānchalyamu. n. Aberration of the intellect. Insanity. చిత్తచాంచల్యము chitta-vṛitti. n. Temper, wish, inclination, disposition. Will, pleasure, determination. చిత్రుడు and చిత్తురాలు chittuḍu. adj. Minded. This is used in compound phrases, thus: సంతోషచిత్తుడు a cheerful man. క్రూరచిత్తులై cruel-hearted. శాంతచిత్తుడు a gentle character.

(p. 509) tamāyiñcu tamāyinṭsu. [Tel.] v. n. To stop, to check oneself; to be patient. శాంతించు, స్తిమితమగు.

(p. 590) dāhamu dāhamu. [Skt.] n. Burning. ignition. కాల్చుట. Thirst, దప్పి. Eager desire, ఆశ. దాహము అయినది I am thirsty. దాహానికి పోయినాడు he is gone to drink water, a usual phrase for going to take refreshment. దాహశాంతిచేసికొని after quenching the thirst దాహమువుచ్చుకొను after quench one's thirst, to drink water. దాహకుడు dāhakuḍu. n. One who burns. కాల్చువాడు. దాహతిరోగము dāhati-rōgamu. n. The disease called diabetes.