(p. 37) aḍucu aḍuṭsu. [Tel.] v. n. To close, to shut. మూసివేయు. అందులో నాలుగు వాకిళ్లు అడిచియున్నవి four of the gates are closed, ఆ గుడ్లను ఈ పెట్టెలో అడుచు (here అడుచు is for అణచు) cram the clothes into the box. Also, v. a. To beat, strike, thrash. To destroy కొట్టు, వళింపచేయు. 'ఎమ్ములిరియుగ శిలతో నడిచిన.' P. i. 729. అడుచుకొను aḍuṭsukonu. v. To contract, choke, be stopped. ఆ కాలవలో ఇసుక అడుచుకొన్నది the channel is choked with sand. వాని రొమ్మడుచుకొన్నది he has a contraction of the chest. గొంతు అడుచుకొన్నది, మాట్లాడకూడలేదు his throat is hoarse, he cannot speak.

(p. 81) arimi arimi. [Tel.] n. A disease to which children are subject, tonsilitis, బిడ్డలగొంతునకు వచ్చే ఒక రోగము. 'ఏలపలుకవు చెప్పవే యన్న నీకు, నరిమియో కోపయోయంగిటి ముల్లో.' Bhallana iii. 726.

(p. 106) ākaṇṭhamu ākaṇṭhamu. [Skt.] adv. Full, up to the neck. గొంతుమట్టుకు. H. i. 186. ఆకంఠపూర్తిగా భక్షించినాడు he ate to the full.

(p. 173) ūca ūṭsa. [Tel.] n. The soft core of the plantain or similar tree. బొందె. A thorn bush. ముండ్ల దుబ్బ. ఉచకోతగా గొంతుకోసి వేసినాడు he cut the throat without any trouble. ఊచ ūṭsa. adj. Withered. ఊదకాలు a withered leg. ఊచచెయ్యి a withered hand. ఊచపట్టు to grow big enough for the core in a plant to form. ఊచపోవు to become lean. కృశించు. ఊచబియ్యము ūṭsa-biyyamu. n. Grain not quite ripe. బాగుగా ముదరని జొన్నలు మొదలైనవి, ఊచముట్టు ūṭsa-muṭṭu. adv. To the core entirely, wholly. 'ఉల్లమంత గడంచి యూచముట్టుగను కల్లలాడించిన గలదెపన్నిదము.' H. D. i. 252.

(p. 186) ettu ettu. [Tel.] v. a. To take up, raise, lift up పైకెత్తు. To take, to remove. తీసికొను. To assume or take on oneself, to obtain or acquire (a name.) వహించు, పొందు. మంచి పేరెత్తు to acquire reputation. To cite, quote, mention, adduce, introduce a subject ప్రస్తావించు. మాటయెత్తు. To mention by name, advert to, allude to. To erect (a door or pillar.) To undertake. To raise or levy (an army.) అతడు జన్మమెత్తెను he assumed a mortal body, he was born. ఎత్తివ్రాయు to copy out or extract from a book. గొంతెత్తిచదువు to read aloud. భిక్షమెత్తు to take or receive alms. తళుకులెత్తు to assume lustre or become bright. నోరెత్తు to open the mouth, to speak నేను నోరెత్తలేదు I did not open my lips. గుత్తయెత్తినాడు he undertook the contract. దండెత్తు he raised troops. తూము ఎత్తించు to open a sluice. అలుగెత్తు to open an అలుగు (q. v.) లంగరు ఎత్తు to weigh anchor. పరుగెత్తు to take a run, to run. ఎత్తుకొనివచ్చు to fetch, to bring away. పిల్లను ఎత్తుకొను to take up a child. ఎత్తుకొనిపోవు to carry away or remove, to steal. తిరిపెమెత్తు to take alms, to beg. విరులెత్తు to sprout, to send forth shoots.

(p. 248) kammu kammu. [Tel.] v. t. To beat out into wire. కమ్మిగా సెగగొట్టు. To overspread or cover మూయు, వ్యాపించు, క్రమ్ము. కమ్ముకొను kammu-konu. v. a. To pervade, as smoke; to veil, hide, screen, conceal; to surround. శత్రువులు నాలుగు తట్లా కమ్ముకొనిరి the enemy surrounded him on all sides. నాగొంతుకమ్మినది I became hoarse. మత్తుకమ్మిపడ్డాను a stupor came over me and I fell down. వానికి కావలసినంత బలగము ఉన్నది గనుక వాడు చేసిన పనికి వాణ్నికమ్ముకొన్నారు he had abundance of friends, so they screened him from punishment. కమ్ముదల kammu-dala. n. Covering, concealing. తన కృత్రిమమును కమ్ముదలచేసేకొరకు with a view to conceal his roguery.

(p. 255) karru karru. [Tel.] n. A plough share. (infl. కర్తి.) కర్తిమొన the point of a plough share. కర్తిమొలలు the iron clamps which connect the plough with the share. See కర్తి. గొంతులో కర్రువేసినట్టున్నది I feel a burning pain in my throat. A stain డాగు.

(p. 273) kāya kāya. [Tel. from కాచు.] n. 1. A green unripe fruit. అరటికాయలు green plantains. 2. A nut, berry, pod, bulb, knob, head. 3. Anything round, as the head (తలకాయ) the bob of a plummet: a boss or round piece. 4. The word is used for a thing or article: as a piece at chess తుంటకాయ a wicked thing or creature. 5. A pimple: a wart. తవ్వడముచేత వాడిచేతులు కాయలుకాచినవి his hands are callous or hard with digging: he has a wart on his hand. 7. A bottle. రెండు కాయలను ఒకడే తీసుకొన్నాడు he alone drank two bottles. 8. As an affix it often leaves the sense unaltered: thus తల or తలకాయ the head. పిల్ల or పిల్లకాయ a child. గొంతు or గొంతుకాయ the throat. పుస్తె or పుస్తెకాయ a marriage token worn on the neck మొట్టు or మొట్టికాయ a blow or knock. ఎండ్రకాయ a crab. చెంపకాయ a slap on the cheek. Some fruits are called కాయ even though ripe, thus (from టెంకి shell) టెంకాయ a cocoanut. మిరపకాయ a chillie. ఉల్లికాయ an onion. కూరగాయలు or కాయగూరలు vegetables. కాయధాన్యములు kāya-dhānyamulu. n. Pulse: all sorts of grain contained in pods: as పెసలు, కందులు, సెనగలు, &c.

(p. 293) kuttika kuttika. [Tel.] n. The throat. గొంతు, కుతిక, కంఠము.

(p. 330) kōvi or క్రోవి kōvi. [Tel.] n. A tube, గొట్టము. An orifice, opening. A musket తుపాకి. చేతికోవి a pistol (రా. వి. v.) A bottle బుడ్డి. (నీలా. iii.) A waterpipe భూమి లోపల నీళ్లువచ్చుట కేర్పరచిన మార్గము. A crucible మూస. (కళా. viii.) A flute. ముక్కుకోవి a nostril. గొంతుకోవి the gullet, పుట్టకోవులు the openings or mouths of a white ant hill. కోవిపుండు a sinus or opening in a boil: a corn on the foot. కపురంపుకోవులు pastiles of camphor. తేనె కోవి a honey comb. కోవులు round tiles used in roofs, which are truncated and bisected cones. కొండెములక్రోవి a mere pack of lies.

(p. 361) gaḷamu gaḷamu. [Skt.] n. The throat, the neck. కుత్తక, మెడ, గొంతు. గళరవము gaḷa-ravamu. n. The voice. కంఠధ్వని.

(p. 386) gonti gonti. [Tel.] n. A woman. స్త్రీ 'కోపించియాతండు గొంతినిట్లనియె.' BD. iii. 575. The mother of the Pānḍavas. కుంతీదేవి.

(p. 386) gonti gondi. [Tel.] n. An alley, a lane, a corner. పందు, మూలు. విరిగొందులు flowery lanes. గొందిబెట్టు or గొందులబెట్టు to hide, conceal.

(p. 386) gontu or గొంతుక gontu. [Tel.] n. The throat. కంఠము. The voice, a tone కంఠధ్వని. గొంతుపట్టినది I am chocked, i.e., I do not know what to say. నా గొంతురాసినది I am hoarse. వానిగొంతుకమ్మినది he is hoarse. గొంతుకపోక or గొంతునబడి gontuka-pōka. n. The apple of the throat. గొంతుకూర్చుండు gontu-kūrṭsunḍu. v. n. To squat down on one's heels. గొంతుకోత gontu-kōṭa. n. A cutthroat business. A brawl, a quarrel. గొంతెమగోరుచెట్టు gontema-gōru-cheṭṭu. n. A plant, Paederia foetida. సారణి, లంజె. సవరము. గొంతెమ్మ gontemma n. The name of a certain rural goddess. గొంతెమ్మకోరికలు gontemma-kōrikalu. n. Whimsical speculations, castles in the air. కోరదగనికోరికలు, వెర్రిమూచనలు.

(p. 396) gauḷa or గౌర gauḷa. [Tel.] adj. Harsh-sounding. గౌళగొంతు a big voice. గౌళకోల a loud clarion.