(p. 76) āyanamu ayanamu. [Skt.] n. Road, path. Half a year. Motion, course. మార్గము, అర్ధవత్సరము, సూర్యుని దక్షిణోత్తరగతి. ఉత్తరాయనము or ఉత్తరాయణము the sun's course for six months in the northern constellations of the zodiac. దక్షిణాయనము the sun's course for six months in the southern constellations of the zodiac. అయనకాలము the interval between the equinoxes. ఆయన భాగము the arc between the vernal equinoctial point and the beginning of the fixed zodiac or first point in Aries. ఆయన వలనము deviation of the ecliptic. అయనవృత్తము the ecliptic.

(p. 153) uḍuvu uḍuvu. [Skt.] n. A lunar mansion, a star. నక్షత్రము. ఉడుపతి or ఉడుపుడు uḍu-pati n: The lord of the stars, i.e., the moon చంద్రుదు. ఊడుగణము uḍu-gaṇamu. n. A constellation. ఉడువీధి. The heavens. ఉడుతతి uḍu-tati. n. The constellations. ఉడ్వధీపుడు uḍvadhipuḍu. n. The moon, as prince of the stars.

(p. 178) ṛṣi ṛishi. [Skt.] n. A prophet or saint, gifted with supernatural powers. A sage. The author of a spell or prayer. cf. ముని and యోగి. సప్తర్షులు means (1.) the 'seven sages,' viz., మరీచి, అత్రి, అంగీరుడు, పులస్త్యుడు, పులహుడు, క్రతువు, వసిష్ఠుడు; (or) కశ్యపుడు, అత్రి, భరద్వాజుడు, విశ్వామిత్రుడు, గౌతముడు, జమదగ్ని, వసిష్ఠుడు; (2) the constellation of the Great Bear. A proverb says ఋషిమూలము నదీమూలము the origin of a sage is as obscure as that of a river.

(p. 238) kattera kattera. [Tel.] n. Scissors. The constellation or sign called కృత్తిక. The period of time when the sun is between the signs భరణి, రోహిణి and కృత్తిక. కత్తెర కాలు kattera-kālu. n. The upright cross pieces of wood in a dooly or litter, that connect the bottom with the pole above. కత్తెరగడ్డము kattera-gaddamu. n. A cropped beard. కత్తెరగాయము kattera-gāyamu. n. A certain kind of window గవాక్ష విశేషము. కత్తెరచీల kattera-chīla. n. A pin on which a lever acts. మీట ఆడే చీల. కత్తెరదొంగ kattera-donga. n. A cut purse. కత్తెరబావిలీలు kattera-bāvilīlu. n. An ornament of gold and gems worn by women near the top of the ear. కత్తెరయెండ kattera-yeṇḍa. n. Fierce heat. కత్తెరరాయ kattera-rāyi. n. Marble; a kind of black stone, which is sonorous like metal. కత్తెరవాసములు kattera-vāsamulu. n. Bamboos arranged against each other like the blades of scissors.

(p. 276) kārte kārte. [Tel.] n. The particular constellation out of the 27, in which the Sun happens to be. ఇరువైయేడు కార్తెలు అనగా అశ్విని మొదలైన నక్షత్రములలో సూర్యుడు ఉండే దినాలు.

(p. 296) kummara kummara. [Tel.] n. The potter's caste. కుండలుచేసి జీవించెడు జాతి. adj. Black. నలుపు. కుమ్మరగువ్వ. kummara-guvva. n. A wagtail. కుమ్మరత or కుమ్మరది kummarata. n. A woman of the potter caste. కుమ్మర పురుగు kummara-purugu. n. A beetle. కుమ్మరసాన, or కుమ్మరసారె kummara-sāna n. A potter's wheel. కుమ్మరసారె చుక్క kummara-sārc-ṭsukka. n. The The name on the constellation called విశాఖానక్షత్రము. కుమ్మరస్వరూపములు kummara-svarūpamulu. n. Pots and pans: articles of pottery. కుమ్మరి or కుమ్మరవాడు kummari. n. A potter. కుమ్మరికొకయేడున్ గుదెకొకపెట్టు one blow of a cudgel will ruin a potter's year's work.

(p. 319) kona kona. [Tel.] n. The end, extremity, termination, point, tip. చివర. కొనగోళ్లు the tips of the nails. కొనచెవి the tip of the ear: చంటికొన the tip of the breast, the nipple or teat. adj. Last. కొనవాడు the last man. కొనప్రాణముతో నున్నాడు he is at his last gasp. కొనరిక్క a certain constellation: రేవతీనక్షత్రము. కొనమొదలుగా kona-modalu-gā. adv. Throughout, from end to end. కొనమొదలుగాపెట్టు lay them end to end.

(p. 415) citramu chitramu. [Skt.] adj. Particoloured, speckled, chequered, streaked. నానావర్ణములుగల. Odd, strange, novel, picturesque, pretty. ఆశ్చర్యమైన. చిత్రముచిత్రము most wonderful. n. Variety, strangeness, singularity. ఆశ్చర్యము. A painting, a picture చిత్తరువు. Variegated colour, నానావర్ణము. A curiosity, a species, a diversity. చిత్రకంతము chitra-kanṭhamu. n. A dove, కపోతము, గువ్వ. చిత్రకథ an episode, a novel or story. చిత్రకము chitrakamu. n. A mark on the face బొట్టు. చిత్రకాయము chitra-kāyamu. n. A cheetah చిరుతపులి. చిత్రకారుడు or చిత్రకుడు chitra-kāruḍu. n. A painter. చిత్రగుప్తుడు chitra-guptuḍu. n. Name of an accountant of Yama the god of Death. యమునివద్ద లెక్క వ్రాయువాడు. Yama యముడు. చిత్రతరము most extraordinary. చిత్రనేత్రము chitra-nētramu. n. A kind of fine cloth సొగసయినవస్త్రము. A. vi. 131. చిత్రపక్షము chitra-pakshamu. n. A peacock. నెమలి. చిత్రపత్రిక chitra-patrika. n. Damasked hue: figures drawn with musk or gold dust on the cheeks or face. చిత్రపిల్ల chitra-pilla. n. A kind of fresh water fish: another kind is చిత్తరుచేప. చిత్రభానువు chitra-bhānuvu. n. Fire. అగ్ని. The sun సూర్యుడు. చిత్రమూలము chitra-mālamu. n. The plant called Ceylon leadwort; Plumbaga zelanica: ఎర్రచిత్రమూలము Rose coloured Leadwort, Plumbago rosea. (Ainslie.) నల్లచిత్రమూలము Plumbago capensis. చిత్రరథుడు chitra-rathuḍu. n. The name of one of the musicians in Indra's heaven. ఒక గంధర్వుడు. The sun సూర్యుడు. చిత్రవధ horrid torture. చిత్రవాలము chitra-vālamu. n. The Indian Roller, Coracias indica, (F.B.I.) చాషము, పాలపిట్ట. చిత్రవిచిత్రము chitra-vichitramu. adv. Very wonderful, odd, strange, singular. చిత్రశిఖండి chitra-ṣikhanḍi. n. The constellation called the Great Bear. చిత్రహింస chitra-himsa. n. Torture. చిత్రహింసచేసి చంపినారు they tortured him to death. చిత్రాసనము chitr-āsanamu. n. A tiger's skin or small carpet used by Brahmins during prayer. చిత్రించు chit-rinṭsu. v. t. To paint a picture చిత్రమువ్రాయు. చిత్రికగుల్ల chitrika-gulla. [Tel.] n. A carpenter's plane. చిత్రికపట్టు to plane. చిత్రిణి chitriṇi. [Skt.] n. A woman of genius. చిత్రితము chitri-tamu. adj. Painted. చిత్రింపబడిన.

(p. 521) tāṭi or తాడి tāṭi. [Tel. Infl. of తాడు.] adj. Belonging to the palmyra tree. తాటి చెట్టు taṭi-cheṭṭu. n. The Palmyra Palm tree. Brab tree, or Fan Palm tree. Borassus flabelliformis (Watts). పోతు (male) and పెంటి (female) తాటిచెట్టు are two kinds. గొడ్డుతాటిచెట్టు or రామతాటిచెట్టు deformed trees of this species supposed to have magic properties. తాటిపిట్ట tāṭi-piṭṭa. n. The Ashy Swallow-Shrike. Artamus fuscus. (F.B.I.) తాటిబెల్లము sugar made from the juice of the palm tree. తాటిచన్నులు or తాటివెన్నులు the flowers of the palm. తాటికట్టెడ or తాటిగిరిపాము tāṭi-kaṭṭeḍa. n. A snake found on the palmyra trees. తాటిపడగవాడు an epithet of Balarāma or Bhīshma. తాటిరిక్క the constellation called జ్యేష్ఠా. తాటిరిక్కనెల the month called జ్యేష్ఠి మాసము.

(p. 523) tāra tāra. [Skt.] n. A star. నక్షత్రము. The pupil of the eye, కనుగ్రుడ్డు, కనీనిక. నల్లగుడ్డు. A. v. 13. The wife of Brihaspati. బృహస్పతి భార్య. Vali's wife. వారిభార్య. తారకము tāra-kamu. n. A star. The pupil of the eye. The eye. తారాపథము tārā-pathamu. n. The starry path, i.e., the firmament. ఆకాశము. తారావళి tārā-vaḷi. n. A constellation, or set of stars. The starry firmament.

(p. 554) tēlu tēlu. [Tel.] n. A scorpion. తేలుమీను. a sort of fish. తేలురాసి tēlu-vāsi. n. The constellation Scorpio. వృశ్చికరాశి.

(p. 562) toluta or తొల్త toluta. [Tel.] n. Beginning. మొదలు, ముందు. adj. First. మొదటి. adv. At first, in the place. తొలుతటి tolutaṭi. adj. First prior, preceding. Radha, iii. 62. తొలుతటిపదము the preceding word. Appa. v. 151. తొలుతొలుత or తొలుదొల్త tolu-toluta. adv. At the first, at the very beginning. Swa. i. 44. తొలుదీవి tolu-dīvi. n. The first island, i.e., Jambu dvīpa. Vasu. i. తొలుగట్టు tolu-gaṭṭu. (తొలుత+గట్టు.) n. The legendary eastern mountain on which the sun is supposed to rise. ఉదయాద్రి. తొలుచదువులు or తొల్చదువులు the first books, the Vedas వేదము. తొలుపక్కము the first lunar fortnight శుక్లపక్షము. తొలురిక్క the first constellation, i.e., Asvini. తొలువేలుపు the first god, i.e., Brahma సురజ్యేష్ఠుడు; also, an Asura. అసురుడు, పూర్వదేవుడు. తొలునాడు tolu-nāḍu. n. The day before. తొలుబాము tolu-bāmu. n. A former birth. పూర్వజన్మము. M. xii. i. 190. 'తొలుబాములల నోములు పెక్కునోచుగంగాదిమహానదుల్.' R. vii. 118.

(p. 619) dhaniṣṭha dhanishṭha. [Skt.] n. The name of a constellation. నక్షత్రవిశేషము.

(p. 627) nakṣatramu nakshatramu. [Skt.] n. A star. చుక్క. A constellation. The name of any one of the twenty lunar mansions. అశ్విని మొదలగు నక్షత్రములు. సూర్యుడున్న నక్షత్రము the sign in which the sun is. నక్షత్రేశుడు lit: the lord of the stars, i.e., the moon. చుక్కలరేడు. నక్షత్రమాల a necklace consisting of twenty seven pearls. నక్షత్రవీధి nakshatra-vīdhi. n. The Milky Way.

(p. 638) navamu naramu. [Skt.] adj. New, కొత్త. n. Praise, స్తోత్రము, పొగడ్త. Nine, తొమ్మిది. నవంనవం ప్రీతిరహోకరోతి (Māgha) every moment presented fresh beauties. నవసంఖ్య the figure nine; viz. which the poets say is the form of a beautiful ear. నవమన్మథుడు a second Cupid. నవసుందరి a second Venus, a rival to Venus. నవకము navakamu. adj. New, fresh, blooming, నూతనమైనది. Nine, తొమ్మిది. n. Freshness, tenderness, మృదుత్వము. Youth. యౌవనము. 'చక్కదనముంబలంబు నవకంబునుశీలము.' Nagnajit. ii. 27. నవగ్రహబిళ్ల nava-graha-billa. n. A brooch set with nine stones (ruby, emerald, sapphire, &c.) sacred to the 'nine constellations.' నవతి navati. n. Ninety. నవధాన్యములు nava-dhānya-mulu. n. The nine sorts of grains, viz., Rice, wheat, Bengal gram, &c. నవమము navamamu. adj. Ninth. తొమ్మిదవ. నవమాలిక. nava-mālika. n. The doubel Jasmine. విర౛ాజి. నవమి navami. n. The ninth lunar day either of the light or dark fortnight. తొమ్మిదవతిథి. నవరంధ్రములు or నవద్వారములు nava-randhra-mulu. n. The nine apertures of the body. నవరత్నములు. nava-ratnamulu. n. The 'nine gems,' a collective phrase: some reckon them as వజ్రము diamond, వైడూర్యము lapis-lazuli (cat's eye.) గోమేధికము agate, పుష్యరాగము topaz, నీలము sapphire, మరకతము emerald, మాణిక్యము ruby, విద్రుమము coral, మాక్తికము pearl. నవరత్నకిరీటము a gemmed crown. నవరత్నము a particoloured or mottled game cock. నవరత్నకంఠి or కంటె a neck jewel set with four or five sorts of stones. నవరాత్రి nava-rātri. n. The 'Navaratri' or nine nights: an annual festival in honour of Durga: also called Dussarah, దసరా. నవరాశికము nava-rāsikamu. n. The rule of nine in Hindu arithmetic, i.e., the double rule of three; Compund Proportion.