(p. 18) aṃsamu amsamu. [Skt.] n. A shoulder, భుజశిరస్సు. అంసకూటము, a bull's hump. అంసపాదికట్టె a small forked prop which supports the woodwork on which a roof is laid. A small forked stake used at intervals to relieve the shoulders of those who bear a car, &c., in procession. అంసఫలకము, the upper part of the spine.

(p. 28) accu aṭṭsu. n. A stamp, a form for printing or for any other impression, a type, a printing press. An axle-tree. A mould. The handle of a handmill, A weaver's reed or stay. An image, or picture. ప్రతి రూపమును కల్పించేటిది, ఇరుసుమాను, తిరగటి పిడి, బట్ట వేసేటందుకు సాధనమైనది, ప్రతిబింబము. పోత అచ్చు the mould wherein clay or metal is cast. ఇటికె అచ్చు the box or mould used in making bricks. అచ్చక్షరములు printed letters. అచ్చువేయు to print. ఇంకా అచ్చువేయని unprinted, unpublished.అచ్చువేసేవాడు a printer. అక్షరాల అచ్చులు types of letters. బెల్లపు అచ్చు a square mould into which boiled treacle is poured, and thus formed into cakes. అచ్చుబెల్లము a lump of jaggery, అచ్చొత్తు to seal, impress with a mark, to print అచ్చుకూటము (a Madras word,) A printing press office ముద్రాశాల. అచ్చుబల్ల the frame on which a weaver's reed is fixed. అచ్చువేసినయెద్దు a 'brahminy' bull that is marked or stamped and is allowed to wander at large, as consecrated to the deity. అచ్చుకట్టు or అచ్చుకట్టువేయు v. a. To prepare land for wet cultivation by throwing up banks to divide it into plots, partitions or beds. మళ్లుగా ఏర్పరచు అచ్చుకట్టించినమడి or అచ్చుకట్టు పొలము a field which is divided into beds for wet cultivation. అచ్చులపోయు to find yarn on the frame for weaving (Cuddapa.) అచ్చుగా aṭṭsu-gā. [Tel.] adv. Precisely, exactly, clearly, evidently. 'పిచ్చుకపై బ్రహ్మాస్తము నచ్చుగ దొడిగినవితాన.' T. iv. 22.

(p. 120) ārakūṭamu āra-kūṭamu. [Skt.] n. Steel or brass. ఉక్కు, ఇత్తడి. ఆరకూటచ్ఛాయ the hue of steel or brass.

(p. 219) ōlagamu ōlagamu. [Tel.] n. An assembly, a court. కొలువు, కొలువు కూటము, పేరోలగము, or ఒడ్డోలగము a great assembly. ఓలగించు ōla-ginṭsu. v. t. To serve కొలుచు, సేవించు.

(p. 229) kacērī or ౘచేరీ kachērī. [H.] n. An office cutchery, a place of public business. A public court. A nautch, the ceremony of dancing at a wedding, &c. కొలుపుకూటము. కచేరీ చేసినారు they had a party.

(p. 277) kālamu kālamu. [Skt.] n. Time, occasion, period. Season, weather. The tense of a verb. Death చావు. Blackness నలుపు. భూతభవిష్యద్వర్తమానకాలములు the past, future, and present tenses. కాలముచేయు to die. వర్షాకాలము the rainy season. శీతకాలము winter. ఎండకాలము summer. the bright fortnight or moonlight weather. చీకటికాలము the dark fortnight. కాలముజరుపు to demur: to put off. మీరు ఎట్లా కాలము జరుపుకొంటున్నారు how do you pass your time, or how do you live? కాలత్రయము at the three times of the day, morning, noon and night, or, the present, past and future. కాలత్రయములందున్ను perpetually. కాలకంఠము kāla-kaṇṭhamu. n. The black-throat, i.e., a sparrow పిచ్చిక. A peacock నెమలి. A wagtail కాటుకపిట్ట. కాలకంఠుడు or కాలకంధరుడు kāla-kaṇṭhuḍu. An epithet of Siva. కాలకూటము kāla-kūṭamu. n. Mortal poison: venom. విషభేదము. కాలక్షేపము kāla-kshēpamu. n. Passing or spending time. విద్యాకాలక్షేపము literary pursuits. వట్టికాలక్షేపము mere pastime. గ్రంథకాలక్షేపము reading. కాలక్షేపముచేయు to pass one's time, నీవు ఇప్పువు ఎట్లా కాలక్షేపము చేస్తున్నావు how do you now live? కాలక్రయము kāla-krayamu. n. The price of the day: the present rate; the current price. కాలఖండము kāla-khaṇḍamu. The liver. కారిజము. కాలచక్రము. kāla-chakramu. The circle of time. కాలజ్ఞముల kālagnyamu. A cock, as knowing the hour. కాలజ్ఞవత్రి kālagnyapa/ /ri. n. A cock, also, the cuckoo. 'కాలజ్ఞపత్రిరుతం బెట్లు చెలంగుమానకుపితస్త్రీ కర్ణదంభళియై.' A. v. 110. కాలజ్ఞానము kāla-gnyānamu. n. Knowledge of time Predictive knowledge. Certain histories or legends are written under this name, as the విద్యారణ్యకాలజ్ఞానము, the సర్వజ్ఞకాలజ్ఞానము, the చెన్నబసవకాలజ్ఞానము being the visions or predictions regarding particular saints. కాలజ్ఞుడు kālagnyuḍu. n. An astrologer జ్యోతిష్యుడు. కాలధర్మము. kāla-dharmamu. n. The debt of nature. Death మురణము. అకాలమ్పత్వువు untimely death. కాలప్రవృత్తి kāla-pravritti. n. Evacuation. నేడు నాకు కాలప్రవృత్తికాలేదు I had no motion to-day. కాలయాపనము kāla-yāpanamu. n. Delay, loss of time. కాలవహ్ని kāla-vahni. n. The devouring flames destined to burn up the world. A consuming fire, a conflagration. కాలవిళంబము kāla-vīḷambamu. n. Tardiness, loss of time, delay. కాలసూత్రము kāla-sūtramu. n. A name of a region in the hell of the Hindu Purānas. కాలహరణము kāla-haraṇamu. n. Delay, loss of time. కాలాంతకుడు kāl-āntakuḍu. n. One who brings the end. An epithet of Siva. కాలాంతరము kāl-āntaramu. n. Another time. కాలాంతరమందు or కాలాంతరేణ through the lapse of time, at another time. కాలాతీతము kal-ātītamu. n. Delay, loss of time. కాలాతీతమైనది it is now too late. కాలార్కుడు kāl-ārkuḍu. The sun that at the last day shall scorch up the world. కాలావధి kāl-āvadhi. n. The end of a year or season. కాలావసానము kāl-āvasānamu. n. The end of time, i.e., death. కాలికము kālikamu. adj. Regarding time. బహుకాలికమైన of long standing. ఈషత్కాలికమైన temporary, momentary. కాలోచితము kāl-ōchitamu. adj. Seasonable. కాలోచితపుమాటలు such words as suited his purpose.

(p. 302) kūṭami kūṭami. [Tel. from కూడు.] n. Union, meeting: association. సాంగత్యము. కూడిక society. Criminal connection.

(p. 302) kūṭamu or కూటాము kūṭamu. [Tel. from కూడు. n. An assembly, or court. A hall. కొలువుకూటము, చావడి. కూటము kūṭamu. [Skt.] n. The peak or top of a hill. కొండకొమ్ము. A heap of grain. ప్రోగు. Fraud, trick. కపటము. Conspiracy. కుట్ర. కూటహర్మ్యము kūṭa-harmyamu. n. The hall of audience. రాజనగరులో లక్ష్మీవిలాసము అనే కూటము. 'హరిహయమణి వలయకూట హర్మ్య విహారీ' Manu. iii. 177. కూటస్థానము kūṭa-sthānamu. n. A focus, centre, place of meeting. See కూటమి. కూటముత్యము n. A dead pearl: meaning one without brilliancy. Also, an artificial pearl. మనుష్యులచేత చేయ బడునట్టి ఒక విధమైన ముత్యము. కూతసాక్ష్యము kūṭa-sākshyamu. n. False evidence.

(p. 324) koluvu koluvu. [Tel.] n. Service, employment. సేవ. A hall of audience. ఆస్థానము. A feast in honour of any village goddess, an Ammavāru, or Pōlēramma ఉత్సవ విశేషము. కొలువు కూటము koluvu-kūṭamu. n. A court. ఆస్థానమండపము. Audience, levee. కొలువుడుకాడు or కొలువుకాడు koluvuḍu-kāḍu. n. A servant. కొలువుకొను to take into service సేవకునిగా పరిగ్రహించు.

(p. 344) khaḷūrika khaḷūrika [Skt.] n. A parade, a place for military exercise. గరడీశాల, సాముకూటము. A. ii. 48.

(p. 358) gariḍi or గరిడీ gariḍi. [Tel.] n. Fencing, sword play. సాము. A dancing school, a fencing school. సాముకూటము. గరడీల సాము, or గరిడీవిద్య sword play, gymnastics. A place చోటు. Nearness. సమీపము, చెంత. గరిడిముచ్చు a rogue who pretends to be a good man. మంచివానివలె దగ్గిరనుండి సమయము చూచి దొంగిలించే దొంగ. (కళా. ii.)

(p. 377) gubaguba or గుభగుభ gubaguba. [Tel.] n. Hubbub. గుబగుబలు లేనికూటమి meeting without tumult. అక్కడ ఏమి గుబగుబలు what is the uproar? వారేమో గుబగుబలాడుచున్నారు there is some stir among them. adv. Tumultuously: with indistinct accents. పిల్లకాయలు గుబగుబపరుగెత్తిరి the boys ran along noisily. 'గుబగుబమని పల్కు కోకిలపల్కులు, విని యివి నేర్తువా యనుచు నవ్వు.' T. ii. 97. సముద్రము గుబగుబలాడుచున్నది the sea roars aloud. ఊరంతా గుబగుబలాడు తున్నది all the village is up, in a stir, or in a ferment. గుబాటున gubāṭuna. adv. All at once, in a moment.బాటు౛డివానలు sudden showers. గుబాదెబ gubā-deba. adv. Bang! slapdash. 'గుబాదెబ వీధుల వెంటజంటలై' H. v. 191. వాణ్ని గుబాదెబగుద్దినారు they beat him thoroughly. గుబాలు or గుబేలు gubālu. n. A bang! a loud sound. గుబాలను to bang, to make a noise. గుబాలున or గుభాలున all at once. Bang! crashingly. నీళ్లలో బాలునదుమికినాడు he leapt slapdash into the water. గుబాలుమన్న ధ్వనివింటిని I heard an explosion or a bang. గుబాళించు gubā-ḷ-inṭsu. v. n. To be emitted or burst forth, as scent. 'కమ్మతావిగుబాళించు తమ్మికొలను' a pond perfumed with lilies. Vijaya. i. 162.

(p. 448) cāvaḍi or చావిడి or సావిడి ṭsāvaḍi. [Tel.] n. An audience chamber కొలువుకూటము. A lodge: a post house: a portico or court: a porch: a caravanserai or rest house for the use of wayfarers. A hospital. A barrack room. ఎడ్లచావిడి a cowhouse. సూరెకారముచావిడి salt-petre works or a saltpetre manufactory. చావటిమాటలు town-talk, common report: What everybody know. తల చావిడి a gate house or hall. కచేరిసావిడి a reception room.

(p. 493) ḍātkūṭamu ḍātkūṭamu. [Skt.] n. A sort of bitter fish. చేదుచేప. A. ii. 74.

(p. 570) tri tri. [Skt. cf. Eng. 'Three.'] pron. Three మూడు. త్రింశత్ or త్రింశత్తు trimṣat. n. Thirty. ద్వాత్రింశత్ Thirty two. త్రికము trikamu. n. The thigh bone, ముడ్డిపూస. A water wheel. కపిల. త్రికటుకము tri-kaṭukamu. n. Lit: The three spices, viz., black pepper, dry ginger, and long pepper. సొంటి, పిప్పలి, మిరియాలు త్రికరణము tri-karaṇamu. n. The three elements of action, i.e., thought, word and deed. త్రికరణశుద్ధి pure in thought, word and deed. త్రికరణశుద్ధి pure in thought, word and deed. త్రికాలము tri-kālamu. n. The three times, i.e., morn, noon and night. త్రికాలమందున్న always, ever, day and night, at all hours. త్రికూటము tri-kuṭamu. n. A certain hill. త్రికోణము tri-kōṇamu. n. A triangle. మోచేతివంపు. త్రికోణకుండలి ṭri-kōṇa-kunḍali. n. The pineal gland, the part of the brain wherein the soul is imagined to dwell. త్రితయము tri-tayamu. pron. Three, మూడు. త్రిత్వము tritvamu. n. Lit: Three-ness, Trinity-a term used in Christain Theology. త్రిదండము tri-danḍamu. n. A staff, formed of three slips of split bamboo, six feet long bound together as one cane, each slip being intended to represent Thought, Word and Deed. మనోదండము, వాగ్దండము, కర్మదండము అను మూడు దండములు; ఈ మూడు దండములుగల సన్యాసాశ్రమము. త్రిదండి a mendicant bearing such a staff. త్రిదశుడు tri-daṣuḍu. [త్రి+దశ = three states or thrice ten (years)] n. One who enjoys the three stages of live, viz, infancy, youth and manhood, but no old age. A god: so named as being 'thirty years old:' this being considered the prime of a man: and the age at which immortals always continue. త్రిదశాలయము tri-daṣ-ālayamu. n. Lit: The abode of the immortals, i.e., Heaven, స్వర్గము. త్రిదివము tri-divamu. n. Heaven. త్రిదివుడు tri-divuḍu. n. A god. Padma. ix. 86. త్రిదివేశుడు a god; or, Indra, as lord of the gods. త్రిదోషము tri-dōshamu. n. Disorder of the three humours, viz., phlegm, bile, and strabilis. వాత పిత్త శ్లేష్మములు. త్రినేత్రుడు or త్రిలోచనుడు tri-nētruḍu. n. The three eyed god, that is, Siva. త్రివథగ tri-patha-ga. n. The stream which runs in 'three beds,' i.e., the Ganges, fabled to flow through heaven, earth and hades. త్రిపుమడ్రము tri-punḍramu. n. The triple mark worn across the forehead by Saivites. (ఊర్ధ్వపుండ్రము is the upright line worn by the Vaishnavites.) త్రిపుట tri-puṭa. n. The name of a certain musical metre. ఏడక్షరములకాలము. త్రిపురము tri-puramu. n. The name of a district of Bengal (now called Tipperah) called after its kind, Tripura, a giant who was vanquished by Siva: who, as 'slayer of Tripura' derives hence the name త్రిపురజిత్తు, త్రిపుసూదనుడు, త్రిపురాంతకుడు, త్రిపురారి, &c. త్రిపురదేవి or త్రిపురసుందరి the Bonạ Dea, Venus. త్రిఫలము tri-phalamu. n. The three species of myrobalan; the Phyllanthea emblica కరక, Terminalia chebula తాడి, and Terminalia speciosa ఉసిరిక.