(p. 25) agu agu. [Tel.] (commongly written అవు), v. To be, to become, to prove to be. The present p|| is అగుచు, or అవుచు as అగుచున్నాడు or అవుచున్నాడు he is becoming. మిక్కిలి సిరి అగును much fortune will result. The past p|| is అయి as దొంగ అయి turned a rogue, become a thief. The root in A of అగు is కా as అట్లా కారాదు it cannot happen so. Aorist p|| అగు, అగునట్టి, అయ్యే, అయ్యెడి as క్రూరుడగు cruel. శాలివాహనశక వర్షంబులు 1466 అగునట్టి క్రోధి సంవత్సర కార్తీకశుద్ధ 5 శనివారము Saturday the 5th of the bright fortnight of the month Kārtika in the year Krodhi 'which is' the year 1466 (of the Salivahana æra.) ఇది దొంగతనము అయ్యేపనిగనుక as this is a matter in which a man might prove a rogue. Past Rel. p|| అయిన as నాది అయిన గుర్రము a horse of mine. The imperatives are కమ్ము plu. కండి. Causal forms కాజేయు or కావించు. Negative aorist కాదు, &c. అగుర = అగను+ర = అవును. It is so. 1. To be, to become, as కాకి కోకిలయగునె can a crow become a cuckoo? వాడు ఏమయినాడు what has become of him? దొంగ అయినాడు he proved to be a thief. వాడు నేరస్థుడైనాడు he was found guilty. ఆ పని అవును కాకపోవును that undertaking may or may not be accomplished. వానికి ఆకలి అవుతున్నది he is hungry. ఇట్లు రాత్రియగుట as it was now night. బాలుడగుట as he is but a child. 2. To be made, to be finished, to be spent or expended, to elapse, as పని శీఘ్రముగా కావలెను the work must be done soon. వివాహమగుము marry her. ఆ పెండ్లి అయినది the marriage took place. భోజనమయినది dinner is over. రాజదర్పనమయినది I got a sight of the king. అయినదాన్ని చూపు shew what has been done. ఆ పని అయినది the work is over, it is done. కావచ్చినది it is nearly done. రూకలు అయిపోయినది the money is expended. సంవత్సరము అయినది a year has passed. నెల అవుతున్నది it is about a month since. అర్థమయినదా do you understand it? సాకు భావముకాతేదు I do not understand it. భావముయనది I understand it. స్నానము కావించు to bathe, or to cause to bathe. తీర్పుకాలేదు no decision has been given. మ్రుచ్చిలితెచ్చుట మగతనం బగునె is it a manly thing to steal? 3. To be proper or fit, to be agreeable, as ఇచ్చట నుండనగునే మనకు is it fit for us to remain here? కాని పని an improper or unbecoming act. అట్లా చేయనవునా is it right to do so? పగలు కాచినపాలు ఆ రాత్రికి అవును milk boiled the same day is fit for use that night. అతనికీ నాకు కానందున as we are not on good terms. అయినవాండ్లున్ను కానివాండ్లున్ను friends and enemies. 4. To grow, as ఈ తోటలో ఏమి అవుతవి what is grown in this garden? ఇక్కడ వరి కఅదు rice does not grow here. 5. (Governing a dative) To stand in relation, as వాడు నీకేమవుతాడు how is he related to you? నాకు కావలసినవారు my relations. వానికి మేము ఏమీకాము we are in no way related to him. 6. Added to some nouns it gives them a verbal significance, as వారు ఎప్పుడు ప్రయాణమవుతారు when will they start or set out? విభాగాలు అయి వేరింటి కాపురము చేస్తున్నారు they seperated and live apart.

(p. 172) usuka usuka. [Tel.] n. Sand ఇసుక. ఉసుక వంటముగాగనుడికింపవచ్చు. హరిశ్చ. ii.

(p. 194) ēkamu ēkamu. [Skt.] pron. One. adj. Sole, single, only, general, universal, uniform, combined, matchless, unequalled, chief. Joined, combined. ఏకదీక్షగా unintermittingly, incessantly. ఏకముగా all at once, unitedly. ఏకతిరగడము ceaseless roaming. అతడు ఏకరీతిని ఉండే మనిషి he is a regular or steady person. రాత్రి యేకముగా మెరిసినది it lightened incessantly all night. ఏకము చేయు ēkamu-chēyu. v. a. To make one, unite, gather together. ఏకకాలంబున at one time, simultaneously. ఏకకాలీనుడు ēka-kālīnuḍu. n. A contemporary. వారున్ను వీరున్ను ఏకకాలీనులైనందున as these men were contemporaries: ఏకకుండలుడు ēka-kuṇḍaluḍu. [lit. Having one earring] n. An epithet of Kubera. ఏకగర్భజనితులు ēka-garbha-janitulu. adj. Uterine, of the full blood. అతడున్ను నేనున్ను ఏకగర్భజనితులము గనుక as he and I are sons of the same parents or uterine brothers. ఏకగ్రీవము ēka-grīvamu. adj. Unanimous, joint. ఏకగ్రీవముగా unanimously, jointly. ఏకచక్రాధిపతి, or ఏకఛత్రాధిపతి ēka-chakrādhipati. n. A sole ruler, an absolute monarch. ఏకచింత one sole or engrossing thought or pursuit. ఏకనిష్ఠగా ēka-nishṭha-gā. adv. With a single eye or intent, resolutely, faithfully, thoroughly, downright. ఏకపత్నీవ్రతుడు ēka-patnī-vratuḍu. n. A monogamist, a man with one wife. ఏకబోగ్రామము ēka-bhōga-grāmamu. n. A village held by one owner, or tenant. ఏకమనస్కులై ēka-manaṣkulai. adv. With fixed attention, with a single heart. అందరు ఏకమైన నా మీద పడ్డారు they fell upon me in a body. ఏకవర్ణముగానున్నది it is all of one sort or colour. భువనేకసుందరి an unrivalled beauty. ఏకశిలానగరము ēka-ṣilā-nagaramu. n. (lit. One stone-town.) A town built near a single rock or hill. The Skt. translation of ఒరంగల్లు Warungul a town in the Nizam's Territories. ఏకాధిష్ఠతము ēkā-dishṭhitamu. adj. In one hand: in one person's sole power. M. I. ii. 200.

(p. 200) ērālu ērālu. [Tel. ఎరపు+ఆలు] n. A sister-in-law తోడికోడలు. ఆమె నేను ఏరాండ్లము గనుక as she and I married two brothers. Plural. ఏరాండ్రు.

(p. 203) aidu aidu. [Tel. for అయిదు] adj. Five. ఐదుగురు for అయిదుగురు five persons అయిదుమంది. అయిదు పది చేయు to salute, to bow to. నమస్కరించు. To be defeated, to lose ఓడిపోవు (ఓడిపోవువారు చేతులుకూర్చి మొక్కుదురు గనుక దీనికి ఓడిపోవుట అని అర్ధము వచ్చినది) 'సుస్థిరభుజశక్తి నైదుపది చేయరు దత్తిసెతక్క' ఆము. ii. To throw into confusion, leave a thing at sixes and sevens. ముందరడుగు వెనుకపెట్టు.

(p. 240) kanuka , గనుక or గనక kanuka. [Tel.] adv. Therefore, seeing which, so, thereby.

(p. 240) kanukani kanu-kani. [Tel.] n. Nervousness. సంభ్రమము. క దినదినమునకు గృశించెను గనుకని యునుద్రపయునిరవకాశతబోలెన్. కళా. vii.

(p. 243) kannu or కను kannu. [Tel.] n. The eye. నేత్రము. Sight చూపు. An orifice, small hole or hollow రంధ్రము. The black mark in the middle of the parchment or of a drum. మద్దెల మొదలగువానిలోనుండు గుండ్రని నల్లగురుతు. A trace ౛ాడ. The bush for box in a carriage wheel బండికన్ను. An arch or a span in a bridge వంతెనద్వారము. The eye-like spot in a peacock's train నెమలిపురికన్ను. The mesh of a net వలలోని రంధ్రము. The eye or joint or knot in a cane or reed వెదురులో నగువాగనువు కిందిగుంట. దాపలికన్ను the small end of the drum. కన్నువిచ్చు to open the eye. The abl. is కంట thus కంటబడు to fall into the eye, to be in view. వానికి కండ్లు అగుపడవు he cannot see కన్నుకనబడనివాడు a blind man. కండ్లు తిరిగినవి I turned giddy. పెద్దకండ్లుచేయు to look angry. కన్నులెర్ర చేసికొను to make one's eyes inflamed with wrath. కన్నుగట్టు kannu-gaṭṭu. n. Fascination, deluding. కన్నుకట్టుట to delude, or blind the eyes. కన్నుకట్టువిద్య magic,legerdemain. The art of being invisible. కన్నుగవ or కన్నుదోయి A pair of eyes. కన్నునీరు or కన్నీరు tears. కన్నుబ్రాము (R. 1. 107.) To evade, delude. కన్నుమూసినగంత a blindman's buff. కన్నుమొరగు as though blind. కన్నుమెరగు or కనుమొరగు to delude వంచించు. కన్నులారచూచు to see with one's own eyes, view distinctly. కన్నువేయు to cast an eye on, to long for ఆశించు, కన్నులమ్రాను the sugar cane చెరకు. కన్నులవిలుకాడు Cupid మన్మథుడు .

(p. 248) kammu kammu. [Tel.] v. t. To beat out into wire. కమ్మిగా సెగగొట్టు. To overspread or cover మూయు, వ్యాపించు, క్రమ్ము. కమ్ముకొను kammu-konu. v. a. To pervade, as smoke; to veil, hide, screen, conceal; to surround. శత్రువులు నాలుగు తట్లా కమ్ముకొనిరి the enemy surrounded him on all sides. నాగొంతుకమ్మినది I became hoarse. మత్తుకమ్మిపడ్డాను a stupor came over me and I fell down. వానికి కావలసినంత బలగము ఉన్నది గనుక వాడు చేసిన పనికి వాణ్నికమ్ముకొన్నారు he had abundance of friends, so they screened him from punishment. కమ్ముదల kammu-dala. n. Covering, concealing. తన కృత్రిమమును కమ్ముదలచేసేకొరకు with a view to conceal his roguery.

(p. 270) kāna kāna. [Tel.] adv. Then, therefore. గనుక. n. A forest. అడవి.

(p. 272) kābaṭṭi kā-baṭṭi. [Tel. కాన్+పట్టి.] adv. Therefore, consequently. గనుక, అయినందున.

(p. 291) kuṭumbamu kuṭumbamu. [Skt.] n. A family. A household. Race. నేను చాలా కుటుంబము గలవాడను గనుక as I am a man of large family. కుటుంబి or కుటుంబికుడు kuṭumbi. n. A householder, the head of a family. కుటుంబిని kuṭumbini. n. The mother of a family.

(p. 334) krālu krālu. [Tel.] v. n. To wave. అల్లలాడు. To turn round and round. గిరగిరతిరుగు. To spread about చెదరు. To wander or roam about సంచరించు. To move about సంచలించు. To rejoice సంభ్రమించు. To behave ప్రవర్తిల్లు. To be long, oblong, or elongated. 'ఉ కాలినమోడువంటి కొరగాని శరీరము పల్లవెండ్రుకల్, గ్రాలెడుబూచిగడ్డమునుఖలల్ నటకంబ ున నీరెలుంగనున్ బేలగుమూఢవాక్యములు బీదనరంబుల తోడికుక్షియ ున్, దూలెడుక్రదంతములు నోరుముగల్గి యొకండు పుట్టినన్.' V. P. ii. 143. iii. 25. To shine, to be clear, to extend as a ray. To hang, dangle, as a necklace A. v. 121. BD. iv. 1589. ప్రకాశించు. క్రాలుకంటి or క్రాల్గంటి a woman who has beautiful eyes.

(p. 345) g or గా ga. The adverbial sign, for కాన్ as తిన్నగా correctly, slowly, gently, వంకరగా crookedly. It is added to the Infinitive in A, as చేయగ or చేయగా, చూడగ. It is also added to nouns to give them an adverbial force. పుష్పములను నీకు సాయకంబులుగ జేసె he provided thee with flowers for arrows. నల్లగనున్నది it is black. గ stands for 'గజము a yard. In prosody గ denotes గురువు a long syllable, and గా or గగము is a spondee. గ also stands for గద్య prose. In music గ is the note called mi in European music.

(p. 347) gaṇṭi ganṭi. [Tel.] n. A hole or bore (in the ear for an earring.) An interstice, or ward of a key. A wound, sore, hurt. గాయము, క్షతి. Sorrow దుఃఖము. plu. గంట్లు గంటిపడు ganṭi-paḍu. v. n. To be wounded, hurt, or bruised. గంటు ganṭu. v. t. To wound, to hurt గాయముచేయు. n. A depression. A joint గనుపు. A knot ముడి, a knot of hair వెండ్రుకలముడి. గంటుపెట్టు ganṭu-peṭṭu. v. n. To put on an angry face, to hate. కోపముచే మొగము ముడుచుకొను గంట్లాడు ganṭlāḍu. v. n. To struggle or wrestle.