(p. 97) avuḍu or ఔడు avuḍu. [Tel.] n. The under lip. అడుగు పెదవి. అవుడుగరచు to bite the under lip from anger. కోపముచేత అధరోష్ఠమును కొరుకుకొను.

(p. 166) ubbu ubbu. [Tel.] n. Swelling ఉబ్బడము. సంతోషము. Haughtiness. ఉబ్బు v. n. To swell, be puffed up, to be delighted. ఉబ్బిన swollen or proud. నవ్వి కడుపు ఉబ్బినది he burst with laughter. 'ఉబ్బి చెలరేగి వసుదేవుడుత్సహించె.' (B. X.) he was overjoyed. అది నాకు దొరికినదని వానికి కడుపు ఉబ్బుచున్నది he is vexed at my obtaining this. కడుపుబ్బు suppression of urine, envy, spite, ఉబ్బున haughtily, fiercly. ఉబ్బించు ubbinṭsu. v. t. To inflate, to puff up with joy, to flatter. ఉబ్బు రోగము ubbu-rōgamu. n. Dropsy.

(p. 324) koluvu koluvu. [Tel.] n. Service, employment. సేవ. A hall of audience. ఆస్థానము. A feast in honour of any village goddess, an Ammavāru, or Pōlēramma ఉత్సవ విశేషము. కొలువు కూటము koluvu-kūṭamu. n. A court. ఆస్థానమండపము. Audience, levee. కొలువుడుకాడు or కొలువుకాడు koluvuḍu-kāḍu. n. A servant. కొలువుకొను to take into service సేవకునిగా పరిగ్రహించు.

(p. 432) cevi chevi. [Tel.] n. An ear. A key. మాట చెవినిపెట్టు to give ear to, to hearken. చెవులు గడియలు పడ్డవి his ears were ringing through faintness. పత్రముయొక్క చెవి the tip or margin of a written bond. పత్రపు చెవి చించు to cancel a bond by tearing the leaf so as to disengage it from the cord on which palm leaf volumes are strung. చెవికొన or చెవికొణక the tip of the ear. చెవిటి cheviṭi. [చెవి+అవిటి.] adj. Deaf. n. A deaf man. బథిరుడు. చెవిటివ్యవహారము an unspeakable or unutterable iniquity, lit. one which makes one story one's ears. చెవిటిమూగ cheviṭi-mūga. n. A deaf mute. చెవుడును మూగతనమును గలవాడు. చెవినిల్లుగట్టుకొని చెప్పు to reiterate a precept, as though keeping ti always dwelling in the ear. Mrityanjaya Vilasam ii. 38.--40. 'నిచ్చలు చెవినిలల్లుగట్టుకొని చాటితి నన్నుగణింప వైతిపెన్బలియుని తోడి పోరిది.' Rāghava Pāndaviyam. iv. 52. Vēma. iii. 2. P. i. 533. చెవియాకు or చెవ్వాకు chevi-y-āku. n. An ear ornament చెవికట్టు chevi-kaṭṭu. n. The iron ring on an axle tree. చెవుడు (చెవి+అవుడు) chevuḍu. n. Deafness. (The inflected form is చెవిటి.) చెవుడుపడు chevuḍu-paḍu. v. n. To become deaf. చెవుడుపరుచు to deafen. చెవులపిల్లి chevula-pilli. n. The black-naped Hare, Lepus nigricollis. (F.B.I.) కుందేలు. చెవులపోతు chevula-pōtu. n. A buck hare కుందేలు, శశకము.

(p. 455) cauḍu or చవుడు ṭsauḍu. [Tel.] n. A kind of earth salt, impure carbonate of soda. Saltness, brackishness, salt land. చవుడుపోయిన destroyed by saltness of the soil, as corn is. చౌడప్పు ṭsauḍ-uppu. n. Soda.

(p. 468) jīvamu jīvamu. [Skt.] n. Life, existence. ప్రాణము. The vital spirit, the soul అత్మ. An animal or creature, ప్రాణి. కాకిజీవము one whose life is as long, as vile and as wretched as that of a crow. దుష్టజీవము a despicable being. జీనరూపము the living image. జీవంజీవము jivam-jīvamu. n. A fabulous bird. చకోరపక్షి, వెన్నెలపులుగు, వన్నెపులుగు. జీవగర్ర jīva-garra. n. A prop, stay, support. ప్రాణరక్షకము. R. vii. 143. జీవకుడు jīvakuḍu. n. A living man. ప్రాణి. One who lives జీవించువాడు. A servant కొలువుడుకాడు జీవచ్ఛవము jīvach-chhavamu. n. A living corpse. బ్రతికి యుండు శవము. జీవదుడు jīvaduḍu. n. One who gives life. జీవమునిచ్చువాడు. A medical man. వైద్యుడు. జీవధనము jīva-dhanamu. n. Cattle. గోవులులోనగునవి. జీవనౌషధము jīvan-aushadhamu. n. A medicine that revives life. బ్రతుకజేసేముందు. జీవన్ముక్తుడు jīvan-muktuḍu. n. One who has become emancipated from all desire. A man who is in the world but not of the world. జీవించియుండియును జ్ఞానముగొని సమస్తబంధములను బిడగొట్టుకొని ముక్తి నొందినవాడు. జీవవృత్తి jīva-uṛitti. n. Tending cattle. గోవులు గుర్రములు మొదలైనవానిని పెంచుకొని చేసే జీవనము. జీవదంతము jīva-dantamu. n. Solid ivory; ivory cut from a living elephant. జీవనము jīvanamu. n. Life, existence, livelihood, means of subsistence, profession. బ్రతుకు, బ్రతుకుతెరువు. Water ఉదకము. జీవనముచేయు to make a living, to earn a livelihood. జీవనోపాధి jīva-nōpādhi. n. Livelihood, means of living. జీవన్మృతుడు jīvan-mṛituḍu. n. One who though living is yet dead, one who is half dead. జీవించియుండియును చచ్చినవాడు. జీవరత్నము jīva-ratnamu. n. A gem of the first water. శ్రేష్ఠరత్నము. జీవరేఖలు jīva-rēkhalu. n. The finishing lines in statuary, the last touches which give a living appearance. జీవశిల jīva-ṣila. n. The living rock. జీవాంతకుడు jīvāntakuḍu. n. A bird catcher. పిట్టవేటకాడు జీవాతువు jīvātuvu. n. Livelihood. బ్రతుకు. A prop or support జీవగర్ర Cooking వంటకము. జీవాత్మ jīv-ātma. n. An embodied spirit, the individual soul enshrined in the human body as distinguished from the Supreme Soul (పరమాత్మ.) The principle of life. జీవాళము or జీవ jīvālamu. n. The main point, the chief object. A bit of cord or wire put loose between the cords of a guitar to regulate the sound. తంతికింది తాడు. జీవి jīvi. n. A living creature or animal. ప్రాణి, జీవించువాడు. స్వల్పజీవి a vain foolish brute. కాకజీవి one whose life is as long and wretched as that of a crow. జీవించు jīvinṭsu. v. n. To live, exist, subsist. బ్రతుకు. జీవిక jīvika. n. Livelihood, profession or occupation. జీవనోపాయము, బ్రతుకుతెరువు. జీవితము jīvitamu. n. Living, existence. బ్రతకడము. Life ప్రాణము. జీవితకాలము jīvita-kālamu. n. Lifetime. జీవితేశుడు jīvit-ēṣuḍu. n. 'Lord of one's life, i.e.,' a husband, a name of Yama, the judge of departed souls. ప్రాణనాయకుడు, యముడు. జీవుడు jīvuḍu. n. The soul, the sentient principle: a living being. ప్రాణి.

(p. 468) jīvamu jīvamu. [Skt.] n. Life, existence. ప్రాణము. The vital spirit, the soul అత్మ. An animal or creature, ప్రాణి. కాకిజీవము one whose life is as long, as vile and as wretched as that of a crow. దుష్టజీవము a despicable being. జీనరూపము the living image. జీవంజీవము jivam-jīvamu. n. A fabulous bird. చకోరపక్షి, వెన్నెలపులుగు, వన్నెపులుగు. జీవగర్ర jīva-garra. n. A prop, stay, support. ప్రాణరక్షకము. R. vii. 143. జీవకుడు jīvakuḍu. n. A living man. ప్రాణి. One who lives జీవించువాడు. A servant కొలువుడుకాడు జీవచ్ఛవము jīvach-chhavamu. n. A living corpse. బ్రతికి యుండు శవము. జీవదుడు jīvaduḍu. n. One who gives life. జీవమునిచ్చువాడు. A medical man. వైద్యుడు. జీవధనము jīva-dhanamu. n. Cattle. గోవులులోనగునవి. జీవనౌషధము jīvan-aushadhamu. n. A medicine that revives life. బ్రతుకజేసేముందు. జీవన్ముక్తుడు jīvan-muktuḍu. n. One who has become emancipated from all desire. A man who is in the world but not of the world. జీవించియుండియును జ్ఞానముగొని సమస్తబంధములను బిడగొట్టుకొని ముక్తి నొందినవాడు. జీవవృత్తి jīva-uṛitti. n. Tending cattle. గోవులు గుర్రములు మొదలైనవానిని పెంచుకొని చేసే జీవనము. జీవదంతము jīva-dantamu. n. Solid ivory; ivory cut from a living elephant. జీవనము jīvanamu. n. Life, existence, livelihood, means of subsistence, profession. బ్రతుకు, బ్రతుకుతెరువు. Water ఉదకము. జీవనముచేయు to make a living, to earn a livelihood. జీవనోపాధి jīva-nōpādhi. n. Livelihood, means of living. జీవన్మృతుడు jīvan-mṛituḍu. n. One who though living is yet dead, one who is half dead. జీవించియుండియును చచ్చినవాడు. జీవరత్నము jīva-ratnamu. n. A gem of the first water. శ్రేష్ఠరత్నము. జీవరేఖలు jīva-rēkhalu. n. The finishing lines in statuary, the last touches which give a living appearance. జీవశిల jīva-ṣila. n. The living rock. జీవాంతకుడు jīvāntakuḍu. n. A bird catcher. పిట్టవేటకాడు జీవాతువు jīvātuvu. n. Livelihood. బ్రతుకు. A prop or support జీవగర్ర Cooking వంటకము. జీవాత్మ jīv-ātma. n. An embodied spirit, the individual soul enshrined in the human body as distinguished from the Supreme Soul (పరమాత్మ.) The principle of life. జీవాళము or జీవ jīvālamu. n. The main point, the chief object. A bit of cord or wire put loose between the cords of a guitar to regulate the sound. తంతికింది తాడు. జీవి jīvi. n. A living creature or animal. ప్రాణి, జీవించువాడు. స్వల్పజీవి a vain foolish brute. కాకజీవి one whose life is as long and wretched as that of a crow. జీవించు jīvinṭsu. v. n. To live, exist, subsist. బ్రతుకు. జీవిక jīvika. n. Livelihood, profession or occupation. జీవనోపాయము, బ్రతుకుతెరువు. జీవితము jīvitamu. n. Living, existence. బ్రతకడము. Life ప్రాణము. జీవితకాలము jīvita-kālamu. n. Lifetime. జీవితేశుడు jīvit-ēṣuḍu. n. 'Lord of one's life, i.e.,' a husband, a name of Yama, the judge of departed souls. ప్రాణనాయకుడు, యముడు. జీవుడు jīvuḍu. n. The soul, the sentient principle: a living being. ప్రాణి.

(p. 555) toṅgali tongali. [Tel.] adj. Slanting, drooping, వాలిన. Flowing, స్రవించిన. తొంగలిరెప్పలు quivering eyelids 'నావుడుతొంగలిరెప్పలక్రేవలనును సిగ్గులంకురింపగ.' Zacc. iv. 167. తొంగలించు or తొంగలిగొను tongalinṭsu. v. n. To gleam, glance, sparkle, flash, shine. ప్రకాశించు To expand or open. వికసించు. To excel, అతిశయించు, విజృంభించు. To increase, వర్ధిల్లు. To flow, స్రవించు. తొంగలిపాటు tongali-pāṭu. n. A salutation. నమస్కృతి.

(p. 639) navukarī or నౌకరీ navukarī. [H.] n. Service. కొలువు. నవుకరు or నౌకరు navukaru. n. A servant. పరిచారకుడు. కొలువుడుకాడు.

(p. 662) nivuḍu Same as నిగుడు. (q. v.) నివుడించు nivuḍinṭsu. v. a. To stretch, నిగుడించు. 'అవయవములెట్లుకూర్మము నివుడించును లోనికడచునెరినట్టుల.' M. XII. v. నివుడుచు Same as నిగుడుచు.

(p. 685) nauḍu or నవుడు nauḍu. [Tel. for ఔడు.] n. A lip, అవుడు, పెదవి, నవుడుకొట్టు navuḍu-koṭṭu. v. n. To swallow with difficulty. To hesitate, మిణకరించు.

(p. 785) pempu pempu. [Tel. for పెను.] n. Greatness. మహత్వము, అధిక్యము, అతిశయము. Honour, గౌరవము. Rearing, nourishing, fostering, సాకుట. Increase, growth, వృద్ధి. Plenty. సమృద్ధి. Ruin, నాశము, లయము. గ్రామమును పెంపు చేసినవారు those who enlarged the town. v. a. To ruin, నాశముచేయు. పెంపుడు pempuḍu. adj. Fostered, reared, adopted (as a son,) brought up, tamed, domesticated, పెంపబడిన. పెంపుడుకొమారుడు or దత్తపుత్రుడు an adopted son. పెంవుడుతల్లి an adoptive mother. పెంపుడుతండ్రి an adoptive father. పెంపుడుచిలుక a pet parrot. పెంపరలాడు pemp-ara-l-āḍu. v. n. To be increased, augmented. మిక్కుటమగు. పెంపారు, పెంపగు, పెంపుచెందు, పెంపొందు or పెంపుమీరు pemp-āru. v. n. To increase, grow, improve. వర్ధిల్లు, గొప్పయగు, అతిశయించు.

(p. 864) baḍi baḍi. [Tel. from పడు to fall.] adj. Slight, petty, 'బడిపనులేమేని పనుపుచు నంబిక డుకొనిపిలువంగ నడువనేర్చితిని.' BD. iv. 1267. బడిపనులు servitude. కొలువుడుపనులు. బడిగుర్రము an unsaddled horse. బడి. adv. Along with, వెంబడి. 'అఖిలజనంబులనుంబడి చేసికొని వెడలియతండు యమ్మోహరంబుదీర్చునెడ.' M. vi. ii. 348. అందరినిన్ని వెంటబెట్టుకొని. Like, as, conformably to, according to. దీని బడిచేయించుము make it like this one. బడికోడి or కోడిబడి boḍi-kōḍi. n. A barn door fowl. A large fowl. బడి baḍi. An affix forming nouns. Thus దారిబడి along the road. తీరుబడి leisure. తగులుబడి expense. పెట్టుబడి money advanced or laid out. వచ్చుబడి income. ఏలుబడి a reign. So many times as much, గుణార్థము. ఇబ్బడి as much again, twice as much. మబ్బడి thrice as much. బడిబడి baḍi-baḍi. adv. Repeatedly, one after another. మాటిమాటికి. 'ప్రమదంబున బంధుజనులు బడిబడిరాగన్.' Sunanda. v. 155. బడివారడి baḍi-vāraḍi. n. Apportionment, allotment, lot. The share of revenue levied on each farmer. ప్రతిమనుష్యునకు వేసెడు పన్ను.

(p. 944) maḍimañca or మడిమంచము maḍimantsa. [Tel.] adj. Weak, బలహీనము. 'చ చెట్లుపట్టిమను పాత్రదళంబులతోడదోలెనా, మనిదొరమంచురాజు మడిమంచగగో యిలగంటిమ్రోయగన్.' స్వా. vi. 'ద్వి బలదేవుడుద్ధతిబరిఘంబుబూని, మలయురుక్మిని మడిమంచంబుచేసె.' భాగ. x.

(p. 1097) laṭavaṭa, laṭavaṭamu or పటపిట laṭapata. [Tel.] n. Fighting, a quarrel. ౛గడము. 'కల్లసత్యములును కపటకృత్యములు. లటపటంబులును లూలామాలములును.' L. vii. 277. Bragging, boasting. జంభాలునరకడము, గప్పాలుకోవట్టడము. 'నావుడుపరిఘాళించెద వీవుండుటయెరిగికాదె యిదివేటుగనే గావించితి బేరికిదగలావించుక గలిగే నేనిలటపటలేలా.' G. vii. 29.