(p. 674) negaḍu or నపడు negaḍu. [Tel.] v. n. To increase; to extend, to spread. వర్ధిల్లు, వెలయు. ఆ గ్రామము నెగడి కసుబా అయినది the village has enlarged and become a town. n. A polypus, or marine animal (మకరము), supposed to entangle swimmers. జలగ్రహము. The red sea weed, (tangle or dulse.) తంతునాగము. నెగడుపడిన clogged, trammelled. నెగడు కొట్టినట్టు ఉన్నారు they appeared to be astounded. నెగడించు negaḍinṭsu. v. a. To spread, to extend, as fame, &c.

(p. 681) nērāzu nē-rāḍzu. [Tel.] n. A lace-cloth. ౛రీబట్ట, ౛రబా౛ు, సరిగతో నేసినబట్ట.

(p. 680) nēḍu nēḍu. [Tel.] n. A baron, petty chieftain.

(p. 680) nēyi Another form of నెయ్యి. (q. v.)

(p. 683) naisargikamu naisargikamu. [Skt. from నిసర్గము.] adj. Natural, inborn, constitutional, స్వాభావికము.

(p. 682) nēla nēla. [Tel.] n. Land, earth, soil. భూమి. A country, దేశము. adj. 'Of the earth.' A prefix (like ground, or dwarf,) applied to certain plants, as నేలపేము, dwarf rattan, నేలపొన్న dwarf cassia. నేలగలుపు nēla-galupu. v. a. Lit. To mix with the earth. To ruin. దానిని నేలగలిపినాడు he ruined it. నేలకుగోలకుతెచ్చు to turn upside down, కిందుమీదుచేయు. నేలచూపు a downcast look. నేలచూలి nēlaṭsūli. n. Lit: The earth-born child, i.e., Sita, బూమిజ. నేలతాడి nēla-tāḍi. n. The plant called Curculigo orchioides. తాలమూలి. Rox. ii. 144. నేలతాలుపు nēlatalupu. n. A mountain. పర్వతము, భూధరము. A king, రా౛ు, భూధరుడు. నేలనెమలి nēlanemali. n. The bird called a florikin. నేలపట్టి nēla-paṭṭi. n. Sita. సీత, భూపుత్రి, Mars, అంగారకుడు. నేలపల్లటీ nēla-pallaṭī. n. A kind of pigeon called a tumbler. నేలమీద పల్టీలువేసే పావురాయి. నేలబావి a well without any wall round it. నేలమాళిగ, నేలమాలె or నేలమాలియ a room under ground, భూమిలోపలి యిల్లు. నేలముల్లాకు the plant called క్షుద్రము, Solanum jacquini. నేలరేడు nēla-rēḍu. n. A king. రాజు, భూపతి. నేలవేము nēla-vēmu. n. The plant called Justicia paniculata. Rox. i. 118. or Andrographis paniculata. (Watts.) నేలవేలుపు nēla-vēlupu. n. A Brahman. భూసురుడు, భూదేవుడు. నేలాపల nēlāpu. (నేల+ఆపు.) n. A kind of hawk. ఒక విధమైనడేగ.

(p. 683) noḍugu , నొడువు, నుడుగు or నుడువు noḍugu. [Tel.] n. A word, speech, మాట. v. a. To say, tell, speak, మాటాడు.

(p. 684) noppi or నొప్పము noppi. [Tel.] n. Pain or ache. Danger, ఆపద. Harm, ill, hazard. మొప్పుము. నేరమునొప్పుము a crime is harmful. నొప్పించు noppinṭsu. v. a. To hurt or cause pain to. To afflict or torment, to displease or offend. ఎవ్వరిని నొప్పింపరాదు you should do ill to no one. నొప్పిగుంటి noppi-gunṭi. n. A sick person. వ్యాధిగ్రస్తుడు.

(p. 674) nekkara nekkara. [Tel.] n. A kind of tree, Cordia myxa. Ainsl. ii. 466.

(p. 684) nōru nōru. [Tel.] n. The mouth. నక్త్రము, ముఖద్వారము. G. నోటి, నోరి. Abl. నోట. Plu: నోళ్లు నోట with the mouth. నోరు ముయ్యి hold your tongue. నోరులేని dumb, unable to talk. నోరు లేనివాడు a simpleton. నోరుకొట్టు to strike on the mouth, i.e., to silence, check, rebuke; to deprive of one's rights or enjoyment, to plunder, spoil. నోరుకాచు to watch one's lips, to keep a secret. నోరుకట్టు to restrain the appetite. నోటిలో ఆడుచున్నది I have it at the tip of my tongue. వానినోరు మంచిదికాదు he is a foul mouthed fellow. పెద్దనోరుచేయు to talk loud or abusively. నోరుపడిన speechless. నోటిపేద foolish, ignorant, senseless. నోటిమాట a mere word of mouth. నోరుమెంగ nōru-menga. n. A dumb man. మూగవాడు. నోటికి వచ్చినట్టు తిట్టెను he gave them all the abuse that he could think of. నా నోట్లో మన్నుకొట్టినాడు he cast earth in my mouth, i.e., he destroyed my hopes or prospects. నోరూరు nōr-ūru. v. n. To water (as the mouth). To desire, అపేక్షించు. నా నోరూరుచున్నది my mouth waters. వానితో నీవు యేల నోరుచేసుకొంటావు why do you quarrel with him? నోరెత్తు nōr-ettu. v. n. To raise the voice, cry, speak. To try to speak, మాటడ యత్నించు. నోరాడు nōr-āḍu. (నోరు+ఆడు.) v. n. To utter. వానికి ఎటుల నోరాడెనో I can't think how his mouth could utter such words. 'చెయ్యప్పులనుచు నిచ్చినవారు కటువుగా నడుగ నుంకించి నోరాడకరుగ.' Suca. iii. 203.