(p. 580) danujuḍu danujuḍu. [Skt.] n. A giant, fiend, demon. అసురుడు, తొలివేల్పు. దనుజాధిపుడు danuj-ādhipuḍu. n. The kind of the giants.

(p. 618) dvi dvi. [Skt.] n. Two. రెండు. ద్విగుణము dvi-gunamu. adv. and adj. Double, two fold. ధనుద్విగుణము cent. per cent. ద్విగుణాకృతము dvi-guṇā-kṛitamu. adv. Twice ploughed. ద్విజ dvija. adj. Twice born. ద్విజము oviparous, born first from the ovary and then from the egg, as a bird or snake, పక్షి, పల్లు, పాము. Vasu. iii. 32. A tooth: as all teeth are reproduced. ద్విజుడు. A Brahmin, a member of one of the three thread wearing castes, so called because born into the caste by investiture with the sacred thread. A verse says జన్మనా జాయతే శుద్రః, కర్మణాజాయతే ద్విజః, వేదాధ్యాయీచవిప్రస్స్యాత్, బ్రహ్మజ్ఞా నీచబ్రాహ్మణ, by birth he is a Sudra: rites constitue him a Dwija: reading the scriptures makes him a Vipra: and knowledge of deity makes him a Brahmin. ద్విజన్ముడు dvi-janmuḍu. n. A twice born man. ద్విజుడు. (q. v.) ద్విజరాజు dvija-rāzu. n. An epithet of the moon, and of the eagle (గరుత్మాన్) as kind of birds. ద్విజాతి dvi-jāti. n. A bird, a snake, a Brahmin. బ్రాహ్మణె, అండజె, బ్రాహ్మణాది జాతి త్రయె. ద్విజిహ్వము dvi-jihvamu. n. Lit: the double tongued, i.e., a snake, పాము. ద్విజుడు See under ద్విజ. ద్వితయము dvi-tayamu. n. A couple, pair. ౛త, రెండు. ద్వితీయము dvitīyamu. adj. Second. రెండవది. ద్వితీయ dvitīya. n. The second day of a lunar fortnight. విదియ. ద్వితీయావిభక్తి dvitīyā-vibhakti. n. The second case of a noun, being the accusative. the second person, ద్విత్వము dvitvamu. n. Reduplication of a letter, a double consonant, thus, ద్విత్వతకారము double T. దకార ద్విత్వము double D. ద్విపము dvipamu. n. Lit: That which drinks (ప.) with two limbs, i.e., an elephant. ద్విపడ dvipada. n. Lit: A verse of two lines. A couplet, a sort of metre. ద్విరడము dvi-radamu. n. Lit: Two tusked, i.e., an elephant. ద్విరసనము dvi-rasanamu. n. Lit: Double tongued, i.e., a snake. ద్విరేఫము dvi rēphamu. n. The large carpenter bee. Lit: 'The Double R.' so called because its commonest name Bhramara uses the letter R twice. ద్విహల్యము dvi-halyamu. n. Lit: Twice ploughed, i.e., a field. రెండుచాళ్లు దున్నిన (పొలము.)

(p. 594) dinusu or దినుస్సు dinusu. [H.] n. An article, thing, drug, ingredient. వస్తువు. Manner, kind, sort, ప్రకారము. విధము.

(p. 577) dakṣata dakshata. [Skt.] n. Skill, cleverness, ability, నేర్పు. Management, protection. మగదక్ఠతలేనిదై being without any male protector. దక్షత్వము dakshatramu. n. Ability, cleverness, dexterity. సమర్థత. దక్షుడు dakshuḍu. n. A clever or capable man. నేర్పరి. Name of a Brahmā, దక్షప్రజాపతి. కార్ముకదక్షుడు one skilled in archery. మాయాదక్షుడు a clever rogue.

(p. 587) dānamu dānamu. [Skt. of Latin word donum.] n. A gift, alms. Giving, donation. దానపర్మానా an order to bestow a gift, a deed of gift. The fluid that flows from the temples of an elephant in rut. ఏనుగు కపోలమదము. Protection. rule. పాలనము. Subsidising a possible enemy, one of the four Tantrams or methods of Government, లంచమిచ్చుట దానశౌండుడు dāna-ṣaunḍuḍu. n. A munificent or liberal man. మిక్కిలి ఈవికాడు, వదాన్యుడు.

(p. 600) duḥ duh. [Skt.] A negative prefix. Bad, evil, wicked. చెడు, చెడ్డ. In compounds it changes into దుశ్ or దుస్ according to the rules of Sandhi. Such compounds as usually occur in Telugu literature are here brought together and explained. దురంతము dur-antamu. adj. Endless, eternal, without limit, boundless , unfathomable, అంతములేని. దురదృష్టము dur-adṛishṭamu. n. Ill luck, misfortune. adj. Unfortunate. దురదృష్టుడు dur-adṛishṭuḍu. n. An unfortunate man. దురభిమానము dur-abhimānamu. n. Arrogance, presumption. దురభ్యాసము dur-abhyāsamu. n. An evil practice, a bad habit. దురవగాహము dur-avagāhamu. adj. Hard to understand, inexplicable, puzzling. దురవస్థ dur-avastha. n. Mishap, evil plight. దురహంకారము dur-ahankāramu. n. Presumption, arrogance. దూరాకృతము dur-ākṛitamu. n. An evil act, a misdemeanour. దుర్మార్గము దురాక్షేపణ dur-ākshēpaṇa. n. A quibble or groundless objection; a finesse. దురాగతము dur-āgatamu. n. An outrage. దురాగ్రహము dur-āgrahamu. n. Groundless anger. దురాబారము dur-āchāramu. n. A bad custom. దురాచారుడు a man of bad habits or conduct. దురాత్ముడు dur-ātmuḍu. n. A bad hearted man. దురాపము dur-āpamu. adj. Intolerable, unbearable. దురాపకోపము prodigious rage. దురాలోచన dur-ālōchana. n. Bad intent, a plot. దురాశ dur-āṣa. n. Covetousness, vain hopes, avarice, greed. దురాశపరుడు dur-āṣa-paruḍu. n. A covetous, avaricious man. దురుక్తి or దురాలావము dur-ukti. n. Hard words, harshness of language. దుర్గంధము dur-gan-dhamu. n. A bad smell , stink. దుర్గతి dur-gati. n. Ruin, perdition, నరకము. Poverty, బీదతనము. దుర్గమము dur-ga-mamu. adj. Inaccessible, impossible. పొందగూడని, పోగూడని. దుర్గుణము dur-guṇamu. n. An evil nature, a bad quality, a bad symptom. దుర్ఘటము dur-ghaṭamu. adj. Hazardous, hard, impracticable. దుర్జనుడు dur-januḍu. n. A bad man, a wretch. దుష్టుడు. దుర్జయము dur-jayamu. adj. Unconquerable, invincible, invulnerable. దుర్దశ dur-daṣa. n. Misfortune. దుర్జాతుడు dur-jātudu. n. A man of low birth. దుర్దినము dur-dinamu. n. A cloudy or foul day. ముసురుపట్టియుండు దినము. దుర్ధరము dur-dharamu. adj. That cannot be worn. ధరింపగూడని. దుర్ధర్షము dur-dharshamu. adj. Despicable. తిరస్కరింపదగిన. దుర్నయము or దుర్నీతి dur-nayamu. n. Wickedness, immorality. దుర్నిరీక్ష్యము dur-nirīkshyamu. adj. Dazzling, that dazzles, which is hard to look at. Terrific. దుర్బలము dur-balamu. adj. Weak, not valid, unreasonable, groundless. దుర్భలముచేయు to weaken. దుర్బుద్ధి dur-buddhi. n. Folly, weak reason; evil intent. దుర్భోధన dur-bōdhana. n. Evil counsel, instigation, temptation. దుర్భోధనచేయు to give evil advice, to instigate. దుర్భరము dur-bha-ramu. adj. Insupportable, భరించశక్యము కాని. దుర్బాష dur-bhāsha. n. Abuse, revilling, evil words. దుర్భాషలాడు to use foul language, to revile or scold. దుర్భిక్షము dur-bhikshamu. n. Dearth, famine. దుర్భిక్షకాలము hard times, a period of scarcity. దుర్మతి dur-mati. n. Folly. An evilminded man, దుర్భుద్ధికలవాడు. The name of a year. దుర్మదము dur-madamu. n. Arrogance. దుర్మరణము dur-maradṇa-mu. n. An unfortunate end, a violent or untimely death. దుర్మాంసము dur-mar-samu. n. Proud flesh (that grows in a sore or wound.) దుర్మార్గము dur-mārgamu. n. Misconduct, an offence. adj. Wicked. దుర్మార్గుడు dur-mārgudu. n. A wicked man, sinner, villain, evildoer. దుర్యశము dur-yaṣamu. n. Infamy, disgrace. దుర్యోగము dur-yōgamu. n. Misfortune, hard circumstances. దుర్లభము dur-labhamu. adj. Hard to get, scarce, rare. Difficult. దుర్వచనము dur-vachanamu. n. Foul language, abuse. దుర్వర్ణము dur-varṇamu. adj. Tarnished (as copper.) దుర్వృత్తుడు dur-vṛittuḍu. n. He who is wicked, he who leads a low or infamous life. దుశ్చరితుడు. దుర్వారము dur-vāramu. adj. Inevitable, irresistible. దుర్వ్యాపారము dur-vyāpā-ramu. n. Misconduct. దుశ్చరితము duṣcharitamu. n. Wicked conduct, wickedness. దుశ్చేష్ట duṣ-cheshṭa. n. A wicked deed. దుశ్చకునము duṣ-ṣskunamu. n. An evil omen. దుష్కరము dush-karamu. adj. Difficult, hard. చేయగూడని. దుష్కృతము dush-kṛitamu. n. A sin, an evil deed. పాపము. దుస్తంత్రము dus-tantramu. n. Craft, guile. కపటోపాయము. దుస్తరము dus-taramu. n. Difficulty. adj. Difficult bad, vile, inevitable, unavoidable. తరింపగూడని. దుస్సంగము dus-sangamu. n. Unlawful intercourse. దుస్సంధి dus-san-dhi. n. An error in grammatical elision. A base introduction: an acquaintance formed through the medium of vile persons. దుస్సహము dussahamu. adj. Insufferable, intolerable. సహింపగూడని దుస్స్వప్నము dus-svapnamu. n. An evil dream.

(p. 580) dabalakamu dabalakamu. [Tel.] n. A disease of the knee joint. The disease of a swelled and carious knee joint.

(p. 577) daṃṣṭra or దంష్ట్రము damshṭra. [Skt.] n. A tusk or large tooth. కోరపల్లు. దంష్ట్రాయుధము damshṭr-āyudhamu. n. That which is armed with tusks, i.e., a wild boar. వరాహము. దంష్ట్రి damshṭri. adj. Tusked, toother, carnivorous. n. A wild boar.

(p. 588) dāmāṣā dāmāshā. [H.] n. Allotment, division into shares, dividends. దామాషా యికర్చులు proportionate costs.

(p. 621) dharmamu or ధర్మువు dharmamu. [Skt.] n. Duty. విధి. Virtue, పుణ్యము. Right, న్యాయము. Alms. A rule, precept or principle. విధి. Nature, character, property, స్వభావము. A function or trade. Custom, usage, propriety, ఆచారము. ధర్మశాస్త్రము or ధర్మసంహిత Law, the science of right. సాత్వికధర్మము the conduct that shows meekness. కులధర్మము the rules of caste. వివాహధర్మము conjugal dues, the behaviour proper for a married pair. పండితధర్మము scholarship, that which is to be expected from a scholar. కాలధర్మము death. అతని దొరతనములో ధర్మము నాలుగు పాదములతో నడిచెను justice was administered with perfect impartiality during his reign. lit: it went on its four feet. ధర్మపత్ని a lawful wife. ధర్మకర్త dharma-karta. n. A judge or arbitrator. A church warden, or manager of a temple. The executor to an estate. ధర్మజ్ఞుడు dharmagnyudu. n. One who knows what is right. ధర్మము నెరిగినవాడు. ధర్మధ్వజి dharma-dhvaji. n. A formalist or one who pretends to be religious from ulterior motives. జీవనార్థములింగ జటాభస్మాదులను ధరించినవాడు. ధర్మరాజు dharma-rāḍzu. n. The 'king of justice,' a name of Yama, the kind of Hell; also, the name of a hero in the Mahabharata. A certain petty village god. ధర్మరాజాదులు the Pandu heroes collectively. ధర్మసత్రము dharma-satramu. n. A charity house, a poor's house. ధర్మాత్ముడు dharm-ātmuḍu. n. A virtuous or liberal man. పుణ్యాత్ముడు. ధర్మాసనము dharm-āsanamu. n. A judge's seat, 'the bench.' ధర్మాధికారి కూర్చుండుపీఠము. ధర్మిష్ఠులు dharm-ishṭhulu. n. Charitable or benevolent persons. ధర్మి dharmi. adj. Just. ధర్మముగల. ధర్ముడు dharmuḍu. n. The Just One. A name of Yama, యముడు. ధర్మువు dharmuvu. n. Virtue, justice. న్యాయము, పుణ్యము. ధర్మేతరుడు dharm-ētaruḍu. n. An unjust or unrighteous man.